یک زن و دو مرد برنده جایزه نوبل فیزیک سال ۲۰۲۰ شدند
جایزه نوبل فیزیک امسال به راجر پنروز در زمینه درک سیاه چاله، راینهارد جنزل و آندرا جز به خاطر کشف یک شی کلان جرم در کهکشان راه شیری اهدا شد.
راجر پنروز (Roger Penrose) از دانشگاه آکسفورد ، انگلستان برای کشف اینکه تشکیل سیاهچاله پیشبینی قوی از نظریه نسبیت عام است، مستحق دریافت این جایزه شناخته شده است. وی روشهای ریاضی ابتکاری را برای بررسی نظریه نسبیت عام اینشتین ابداع کرده است. وی نشان داده که این نظریه به تشکیل سیاه چالهها منجر میشود.
راینهارد جنزل (Reinhard Genzel) از موسسه مکس پلانک برای فیزیک فرازمینی در آلمان و دانشگاه کالیفرنیا و آندره جز (Andrea Ghez) از دانشگاه کالیفرنیا نیز به خاطر کشف یک ابرجرم فوق العاده عظیم در مرکز کهکشان راه شیری این جایزه را دریافت کردند. این دو کشف کردند که یک شی نامرئی و به شدت سنگین بر مدار ستارهها در مرکز کهکشان ما حکمرانی میکند. در حال حاضر یک سیاه چاله کلان جرم تنها تعریف موجود برای این شی است.
اندرا جز، زن برنده جایزه نوبل فیزیک امسال گفت: امیدوارم که بتوانم الهام بخش زنان جوان دیگر در این زمینه باشم. این رشتهای است که بسیار هیجان انگیز است و اگر علاقهمند به این علم باشید، کارهای زیادی میتوانید انجام دهید.
نیمی از این جایزه ۹۳۵ هزار دلاری به راجر پنروز تعلق خواهد گرفت و نیم دیگر بین راینهارد جنزل و آندرا جز تقسیم خواهد شد.
راجر پنروز کیست؟
راجر پنروز در اثبات اینکه سیاهچالهها نتیجه مستقیم نظریه نسبیت عام آلبرت انیشتین است، از روشهای ابتکاری ریاضی استفاده کرد. اینشتین خودش اعتقاد نداشت که سیاهچالهها واقعاً وجود دارند. هیچ چیز، حتی نور، نمیتواند از آنها فرار کند. در ژانویه ۱۹۶۵ ، ده سال پس از مرگ اینشتین، راجر پنروز ثابت کرد که سیاهچاله ها واقعاً میتوانند تشکیل شوند و آنها را با جزئیات شرح داد.
سِر راجر پنروز متولد ۸ اوت ۱۹۳۱، فیزیکدان و ریاضیدان برجستهٔ انگلیسی است. وی تز دکترای خود را در دانشگاه کمبریج نوشت و اکنون استاد بازنشسته دانشگاه آکسفورد است. وی نظریه جدید، فرضیه تویستر، را مطرح کرده است. بسیاری از دانستههای بشر در مورد سیاهچالهها مدیون کشفیات پنروز است. پنروز شخصاً و با کمک دیگران از جمله فیزیکدان نظریّه پرداز استیون هاوکینگ توانسته است قضایایی را در توصیف سیاهچالهها ارائه دهد. او ثابت کرده است، ستارهای که جرم زیادی دارد، پس از نابودی به یک سیاهچاله تبدیل خواهد شد.
پنروز در زمینه فلسفه ذهن و خودآگاهی نیز نظریاتی (همانند نظریه ارک-آر) ارائه نموده است. در ماه مارس سال ۲۰۱۹ وی فراخوانی اعلام نمود که طی آن علاقهمندان به فیزیک تئوری و ریاضیات کاربردی و همچنین فلسفه ذهن دستاوردهای خود را به آدرس ایمیل کالج ترینیتی دانشگاه کمبریج ارسال کنند و از میان یک میلیون و ۷۸۹ هزار و ۳۴ مقاله دریافتی فقط ۱۰۰ مقاله پذیرفته شد و مقاله برتر در این فراخوان به گفته دکتر مک هری بورسیه دانشگاه پرینستون را دریافت خواهد کرد.
آندرا جز و راینهارد جنزل چه کسانی هستند؟
آندرا جز و رینهارد جنزل هر کدام گروهی از اخترشناسان را رهبری میکنند که از اوایل دهه ۱۹۹۰ در مطالعتاشان به بررسی منطقهای به نام کمان ای در مرکز کهکشان ما متمرکز شده بودند.
راینهارد جنزل متولد ۲۴ مارس ۱۹۵۲ف یک دانشمند در زمینهٔ اخترفیزیک از کشور آلمان است. او عضو انستیتوی فیزیک فرازمینیِ ماکس پلانک و استاد دانشگاه کالیفرنیا، برکلی است. وی برندهٔ جوایز متعددی در زمینهٔ حرفهٔ خود شده است. در سال ۲۰۱۲ جایزهٔ کرافورد در رشتهٔ اخترشناسی، بهطور مشترک به او و آندرآ اِم. جز آمریکایی تعلق گرفت.
آندرآ اِم. جز متولد ۱۶ ژوئن ۱۹۶۵ یک اخترشناس اهل ایالات متحدهٔ آمریکا است، وی استاد گروه فیزیک و اخترشناسی دانشگاه کالیفرنیا، لسآنجلس است. او در سال ۲۰۰۴، در مجلهٔ دیسکاور جزو آن گروه از ۲۰ دانشمند برتر ایالات متحده شناخته شد که از درک بالایی در زمینهٔ حرفهٔ خود برخوردارند. وی در سال ۲۰۰۴ به عضویت آکادمی ملی علوم ایالات متحدهٔ آمریکا درآمد. جز برندهٔ جوایز متعددی در زمینهٔ حرفهٔ خود شده است.
از سال ۱۹۰۱ تاکنون، ۱۱۴ جایزه نوبل فیزیک اهدا شده است و شش بار در سالهای ۱۹۱۶، ۱۹۳۱، ۱۹۳۴، ۱۹۴۰، ۱۹۴۱ و ۱۹۴۲ اعطا نشد اما دلیل اینکه جوایز نوبل در آن شش سال اعطا نشد این است که بنا بر آنچه در اساسنامه بنیاد نوبل آمده است: اگر هیچ کدام از آثار مورد بررسی، دارای اهمیت ویژهای نباشد، پول جایزه تا سال بعد حفظ میشود. در کل در طول جنگ جهانی اول و دوم، جایزههای نوبل کمتری اهدا شد. اولین دریافتکنندگان این جایزه ماری و پیر کوری، پل دیراک و آلبرت انیشتین بودند.
تاکنون ۴ زن جایزه فیزیک دریافت کرده اند: ماری کوری در سال ۱۹۰۳ ، ماریا گوپرت-مایر در ۱۹۶۳ ، دونا استریکلند در ۲۰۱۸ و آندرا جز در سال ۲۰۲۰. تا به امروز جوانترین برنده نوبل فیزیک لارنس براگ (Lawrence Bragg) است که در سال ۱۹۱۵ و در حالیکه ۲۵ ساله بود به همراه پدرش جایزه نوبل را دریافت کردند.
.
بیشتر بخوانید: راجر پنروز یکی از برندگان نوبل فیزیک معتقد است که بیگبنگ بیش از یک بار رخ میدهد