مغز باستانی انسان با قدمت ۲۶۰۰ سال که بصورت سالم حفظ شده است

در سال ۲۰۰۸ دانشمندان در در یورک انگلیس، یک جمجمه انسان با قدمت ۲۶۰۰ سال کشف کردند که در درون آن بافت مغز به خوبی حفظ شده است. 

به گزارش علمی‌ها و به نقل از Livescience، در سال ۲۰۰۸ باستان شناسان مغز یک انسان که متعلق به عصر آهن بود را کشف کردند. این کشف برخلاف اصول زیست شناسی بود، زیرا مغز انسان مانند سایر بافت‌های نرم معمولاً پس از مرگ پوسیده می‌شود.

دانشمندان پس از مطالعات جدید علت سالم ماندن این مغز ۲۶۰۰ ساله را کشف کردند. به گفته آنها عواملی مانند پروتئین‌های مغز و نحوه دفن این شخص از دلایل سالم ماندن آن هستند.

این مغز، که مغز هسلینگتون نام دارد (Heslington brain) در کاوش‌های باستان شناسی روستای هسلینگتون از درون یک جمجمه آغشته به گل کشف شد. با وجود این که مغز توسط رسوبات پوشیده شده بود پس از تمیز کاری، قشر چین خورده آن آشکار شد. براساس سن سنجی رادیوکربن قدمت آن به سال‌های ۶۷۳ تا ۴۸۲ قبل از میلاد می‌رسد. 

به گفته محققان کسی که این شخص را دفن نموده از روش‌های نگهداری مصنوعی استفاده نکرده است. در مقابل، به نظر می‌رسد که نحوه دفن این شخص تفاوت اساسی با روش معمول داشته است. از نظر محققان ممکن است یک بیماری ناشناخته پروتئین مغز فرد را قبل از انقضاء تغییر داده باشد.

اکسل پتزولد (Axel Petzold) از دانشگاه کالج دانشگاه لندن و انستیتوی عصب شناسی کوئین اسکوئر که رهبری مطالعه را به عهده داشت می‌گوید: نحوه مرگ این فرد یا دفن آن، ممکن است عامل حفظ طولانی مدت مغز شده باشد. 

پتزولد سال‌ها مشغول مطالعه دو نوع رشته در مغز است: سلول‌های عصبی و پروتئین اسیدی فیبریلا گلیال (GFAP) که هر دو مانند داربست‌هایی عمل نموده و مواد تشکیل دهنده مغز را در کنار هم نگه می‌دارند. وقتی پتزولد و همکارانش مغز هسلینگتون را دیدند متوجه شدند که این رشته‌ها هنوز هم وجود دارند و بر همین اساس این ایده را که آنها نقش مهمی در حفظ فوق العاده مغز داشته‌اند، مطرح کردند.

پس از مرگ انسان، مغز توسط آنزیم‌های محیطی پوسیده می‌شود و میکروبیوم (باکتری‌های همزیست) فرد مرده نیز بافت را از بین می‌برد. طبق آزمایشاتی که محققان بر روی مغز هسلینگتون انجام دادند، احتمالاً این آنزیم‌ها به مدت سه ماه غیرفعال شده‌اند. در این آزمایشات پتزولد و همکارانش دریافتند که پروتئین‌های حفظ کننده این مغز حدوداً سه ماه طول کشیده تا در توده مغز جایگیری کنند.

پتزولد می‌گوید شاید یک مایع اسیدی مانع از پوسیدگی مغز توسط این آنزیم‌ها شده است. وی افزود: این فرد مرموز احتمالاً پس از برخورد جسمی به سر یا گردن، به دار آویخته شدن یا گردن زدن مرده است.

به طور معمول پروتئین‌ها یا رشته‌های نوروفیلامنت (Neurofilament) با غلظت‌های زیادی در قشر سفید و داخلی مغز یافت می‌شوند. اما در مغز هسلینگتون یک ناهنجاری وجود داشت به این صورت که رشته‌ها عمدتاً در مناطق خارجی و قشر خاکستری وجود داشتند. پتزولد گفت: این امکان وجود دارد که ماده‌ای که مانع تجزیه مغز توسط آنزیم‌ شده، از مناطق بیرونی مغز شروع به کار کرده است.

نتایج این تحقیق می‌تواند به پژوهشگران اطلاعات جدیدی در درمان بیماری آلزایمر فراهم کند. اعضای این تیم همچنین کشف کردند که یک سال کامل طول می‌کشد تا تراکم پروتئین‌های مغز خود را آشکار کنند. این امر نشان می‌دهد که درمان بیماری‌های عصبی که شامل تراکم پروتئین‌ها هستند، ممکن است نیاز به یک رویکرد طولانی مدت نسبت به گذشته داشته باشند. 

بیشتر بخوانید:کشف برجی از جمجمه انسان‌ها در مکزیک