سیاره فراخورشیدی پروکسیما بی، احتمالاً بیش از حد شبیه زمین است

یک تیم بین المللی از دانشمندان از جمله محققان دانشگاه ژنو وجود سیاره هم اندازه زمین در نزدیکی ستاره پروکسیما قنطورس را تایید کردند.

به گزارش علمی‌ها و به نقل از phys، این تحقیق که در نشریه Astronomy & Astrophysics منتشر شده است، نشان می‌دهد که سیاره پروکسیما بی (Proxima b)، دارای جرم ۱٫۱۷ برابر زمین است، در کمربند حیات ستاره پروکسیما قنطورس (Proxima Centauri) واقع شده و هر سال آن برابر ۱۱٫۲ روز زمین است.

این کشف موفقیت آمیز به لطف اندازه گیری بسیار دقیق سرعت شعاعی توسط ابزار اسپرسو (ESPRESSO) انجام شد. اسپرسو یک طیف نگار ساخت سوئیس می‌باشد که در نوع خود دقیق‌ترین طیف نگار موجود در جهان است. این ابزار بر روی تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه جنوبی اروپا (VLT) در شیلی نصب شده است.

پروکسیما بی اولین بار چهار سال پیش با استفاده از طیف نگار قدیمی هارپس (HARPS) کشف شد. پروکسیما قنطورس (Proxima Centauri) یک ستاره کوتوله قرمز با فاصله ۴٫۲ سال نوری است که نزدیک‌ترین ستاره به خورشید بوده و در صورت فلکی قنطورس قرار دارد، این ستاره در سال ۱۹۱۵ توسط رابرت اینز (Robert Innes) کشف شد.

فرانسسکو پپه (Francesco Pepe) نویسنده این مطالعه و استاد نجوم دانشگاه ژنو گفت: ما قبلاً از عملکرد هارپس که مسئولیت کشف صدها سیاره فراخورشیدی را در طول ۱۷ سال گذشته بر عهده داشت، بسیار راضی بودیم. اکنون نیز بسیار خوشحالیم که اسپرسو می‌تواند اندازه گیری‌های بهتری انجام دهد و این نتیجه و حاصل کار تیمی است که تقریباً ۱۰ سال به طول انجامید. 

آلخاندرو سوآرز ماسکارنو (Alejandro Suarez Mascareño) نویسنده اصلی این مطالعه گفت: پروکسیما بی یکی از جالب‌ترین سیارات فراخورشیدی شناخته شده در همسایگی خورشید است. این سیاره عجیب و غریب به دور ستاره‌ پروکسیما قنطورس می‌چرخد که نزدیکترین ستاره به خورشید است.

میشل مایر (Michel Mayor)، اخترفیزیکدان سوئیسی که در سال ۲۰۱۹ برنده جایزه نوبل فیزیک شد می‌گوید: اسپرسو برای محققان امکان اندازه گیری جرم این سیاره فراخورشیدی را با دقت بیش از یک دهم جرم زمین فراهم کرده است، این مقدار دقت تاکنون وجود نداشت از این‌رو بسیار هیجان انگیز است.

اندازه گیری‌های انجام شده توسط اسپرسو مشخص  کرد که حداقل جرم پروکسیما بی ۱٫۱۷ برابر جرم زمین است (تخمین قبلی ۱٫۳ بود) و اینکه تنها در ۱۱٫۲ روز به دور ستاره میزبان خود می‌چرخد. با وجود اینکه فاصله پروکسما بی با ستاره میزبان تقریباً ۲۰ برابر فاصله زمین از خورشید است، اما انرژی دریافتی آن به اندازه‌ای است که دمای سطح آن برای وجود آب مایع مناسب است.

از آنجایی که این سیاره درست در مرکز کمربند حیات ستاره خود می‌چرخد، ممکن است آب مایع داشته باشد و حتی احتمالاً حیات در آنجا وجود داشته باشد. دانشمندان معتقدند که به دلیل وجود جرم همانند زمین، نه تنها آب مایع می‌تواند در پروکسیما بی وجود داشته باشد بلکه می‌تواند سیاره‌ای سنگی و شبیه زمین باشد.

بیشتر بخوانید: اگر اندازه خورشید نصف مقدار فعلی شود وضعیت منظومه شمسی چگونه خواهد بود؟

با وجود اینکه پروکسیما بی شرایط ایده آلی برای کاوش نشانگرهای زیستی دارد اما هنوز راه طولانی وجود دارد تا بتوانیم بیان کنیم که در سطح این سیاره حیات وجود دارد. در حقیقت، ستاره پروکسیما قنطورس یک کوتوله قرمز فعال است که سیاره‌های خود را با اشعه X بمباران می‌کند، به گونه‌ای که پروکسیما بی در حدود ۴۰۰ برابر بیشتر از زمین اشعه دریافت می‌کند.

اینکه پروکسیما دارای اتمسفر است یا نه هنوز مشخص نیست. حتی اگر این سیاره اتمسفر داشته باشد، مشخص نیست که عناصر شیمیایی مورد نیاز برای حیات مانند اکسیژن در آن وجود داشته باشد. این سیاره در فاصله بسیار نزدیکی به ستاره خود قرار دارد به طوری که هر بار چرخش این سیاره به دور ستاره خود ۱۱ روز زمینی به طول می‌انجامد بنابراین، برخی از محققان اعتقاد دارند که پرتوهای منتشر شده از پروکسیما قنطورس ممکن است اتمسفر سیاره را از بین برده باشد.

از طرف دیگر از آنجایی که پروکسیما بی به ستاره میزبان خود بسیار نزدیک است محققان تصور می‌کنند که این سیاره فراخورشیدی مرتباً قفل کشندی (Tidal locking) یا قفل گرانشی را تجربه می‌کند و در حال چرخش هماهنگ به دور ستاره میزبان است (مشابه وضعیت ماه و زمین).

بیشتر بخوانید: کشف یک سیاره فراخورشیدی که از نظر اندازه و دما شبیه زمین است

مطالب مشابه
ارسال نظر

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.