۵ دلیل برای اینکه ما احتمالاً در چندجهانی زندگی می‌کنیم

جهانی که در آن زندگی می‌کنیم ممکن است تنها جهان موجود نبوده و احتمالاً می‌تواند یکی از تعداد نامتناهی جهان‌ها باشد که چندجهانی را تشکیل می‌دهند. گرچه این مفهوم ممکن است ساده‌لوحانه باشد، اما فیزیک خوبی در پشت آن وجود دارد. فقط یک راه برای رسیدن به جهان چندگانه یا چندجهانی (Multiverse) وجود ندارد، بلکه نظریه‌های متعددی در فیزیک وجود دارند که به طور مستقل به چنین نتیجه‌ای اشاره می‌کنند. در حقیقت، برخی از کارشناسان فکر می‌کنند که احتمال وجود جهان‌های پنهان بیش از عدم وجودشان است.

در اینجا پنج نظریه علمی معتبر ارائه شده است که نشان می‌دهد ما احتمالاً در چندجهانی زندگی می‌کنیم. 

۱- جهان نامتناهی

دانشمندان نمی‌توانند مطمئن باشند که شکل فضا-زمان چگونه است، اما به احتمال زیاد مسطح و بی نهایت کشیده (برخلاف شکل کروی یا حتی دونات) است. اما اگر تا بی‌نهایت ادامه داشته باشد در یک نقطه باید شروع به تکرار کند، زیرا تعداد روش‌هایی که در آن ذرات در فضا-زمان به ترتیب در کنار هم قرار می‌گیرند، محدود است.

بنابراین اگر به اندازه کافی نگاه کنید با نسخه دیگری از خودتان روبرو خواهید شد، در واقع با نسخه‌های نامتناهی از خودتان روبرو خواهید شد. برخی از این دوقلوها دقیقاً همان کاری را انجام می‌دهند که شما در حال حاضر انجام می‌دهید، در حالی که برخی دیگر احتملاً امروز یک لباس متفاوت پوشیده‌اند و برخی دیگر نیز انتخاب‌های شغلی و زندگی بسیار متفاوتی را نسبت به شما انجام داده‌اند.

از آنجایی که جهان قابل مشاهده فقط تا آنجا که نور توانایی دستیابی به ۱۳٫۷ میلیارد سال از زمان بیگ بنگ (که می‌تواند ۱۳٫۷ میلیارد سال نوری باشد، اما براساس تحقیقات جدید جهان قابل مشاهده ۴۶٫۵ میلیارد ساال نوری است) را دارد، فضا-زمان فراتر از آن فاصله را می‌توان به عنوان جهانی جداگانه در نظر گرفت. به این ترتیب تعداد زیادی از جهان‌ها در یک لحاف بزرگ کیهانی در کنار یکدیگر قرار دارند. 

بیشتر بخوانید: آیا جهان لبه‌ای دارد؟ آیا انسان قادر به مشاهده آن خواهد بود؟

۲- جهان‌های حبابی

علاوه بر جهان‌های متعددی که با گسترش بی‌نهایت فضا-زمان ایجاد می‌شوند، جهان‌های دیگری نیز می‌توانند تحت نظریه تورم ابدی (Eternal Inflation) ایجاد شوند. تورم به این مفهوم است که جهان پس از بیگ‌بنگ به سرعت گسترش یافت، در واقع همانند یک بادکنک در حال باد شدن است. تورم ابدی نخستین بار توسط الکساندر ویلنکین (Alexander Vilenkin) کیهان شناس دانشگاه دانشگاه تافتز مطرح شد و نشان می‌دهد که در برخی جاها فضا متورم نمی‌شود، در حالی که مناطق دیگر همچنان در حال رشد هستند و به این ترتیب این امکان فراهم می‌شود تا جهان‌های حباب جدا شده بوجود آیند.

بنابراین در جهان ما جایی که تورم به پایان رسید ستاره‌ها و کهکشان‌ها شکل گرفتند، اما یک حباب کوچک در نقطه‌ای از فضای وسیع هنوز در حال باد شدن است و این حباب حاوی بسیاری از حباب‌های کوچک دیگر مانند جهان ما است. در برخی از این جهان‌های حباب قوانین فیزیک و ثابت‌های اساسی ممکن است متفاوت از جهان ما باشند که باعث می‌شود این جهان‌ها عجیب و غریب باشند.

بیشتر بخوانید: جهان هستی بر روی یک حباب در حال گسترش است

۳- جهان‌های موازی

ایده دیگری که از نظریه ریسمان ناشی‌ می‌شود، مفهوم جهان غشایی (Braneworld) است، جهان غشایی به معنی جهان‌های موازی است که خارج از دسترس ما هستند. این نظریه اولین بار توسط پال اشتاینهارت (Paul Steinhardt) از دانشگاه پرینستون و نیل توراک (Neil Turok) از موسسه محیط پیرامونی فیزیک نظری در انتاریو کانادا پیشنهاد شد.

این نظریه از احتمال وجود ابعاد بسیار بیشتری از دنیای ما که شامل سه بعد فضا و یک بعد زمان است، ناشی می‌شود. علاوه بر غشای فضای سه‌بعدی ما ممکن است سایر غشاهای سه‌بعدی در فضایی با ابعاد بالاتر شناور باشند. پرفسور برایان گرین (Brian Greene) فیزیکدان دانشگاه کلمبیا در کتاب واقعیت پنهان (The Hidden Reality) این نظریه را این گونه توصیف می‌کند که جهان ما یکی از صفحات بالقوه متعددی است که در فضایی با ابعاد بالاتر شناور هستند، این حالت دقیقاً همانند تکه‌ای از یک قرص نان عظیم کیهانی است.

یک نگاه عمقی به این نظریه نشان می‌دهد که این جهان‌های غشایی همیشه موازی و خارج از دسترس نیستند. بلکه گاهی اوقات آنها ممکن است به یکدیگر برخورد کرده و باعث ایجاد بیگ‌بنگ‌هایی شوند که بارها و بارها جهان را بازنشانی کنند.

بیشتر بخوانید: جهای‌های موازی: نظریات و شواهد

۴- جهان‌های دختر

نظریه مکانیک کوانتومی که بر جهان بسیار کوچک ذرات زیراتمی (Subatomic particle) حاکم است، راه دیگری برای وجود چندین جهان ارائه می‌دهد. مکانیک کوانتومی جهان را به جای نتایج قطعی با احتمالات توصیف می‌کند. ریاضیات این نظریه ممکن است نشان دهند که همه نتایج احتمالی یک موقعیت، در جهان‌های جداگانه خودشان رخ می‌دهند. به عنوان مثال اگر به یک تقاطعی برسید که در آن بتوانید به راست یا چپ بروید، جهان فعلی باعث ایجاد دو جهان دختر می‌شود: در یک جهان به راست و در جهان دیگر به سمت چپ می‌روید.

گرین در کتاب واقعیت پنهان می‌گوید: در هر یک از این جهان‌ها، یک نسخه از شما وجود دارد که در حال تماشای نتیجه‌ی دیگر است و به اشتباه می‌پندارد که واقعیت او تنها واقعیت موجود است.

بیشتر بخوانید: جهان چقدر بزرگ است؟ آیا تا ابد ادامه دارد؟

۵- جهان‌های ریاضی 

یکی از مناظره‌های دانشمندان این است که آیا ریاضیات ابزاری مفید برای توصیف جهان است یا اینکه ریاضیات به خودی خود مفهوم پایه‌ای بوده و مشاهدات ما از جهان، درکی ناقص از ماهیت واقعی ریاضی می‌باشد. اگر مورد دوم درست باشد احتمالاً ساختار ریاضی خاصی که جهان ما را تشکیل می‌دهد تنها گزینه موجود نبوده و در حقیقت تمام جهان‌های جداگانه ساختارهای ریاضی خودشان را دارند.

مکس تگمارک (Max Tegmark) از دانشگاه ام‌آی‌تی این نظریه را مطرح کرده و معتقد است: یک ساختار ریاضی‌ چیزی است که می‌توان آن را به به گونه‌ای توصیف کرد که کاملاً مستقل از وجود انسان باشد. وی در ادامه می‌گوید: من واقعاً باور دارم که جهانی وجود دارد که می‌تواند به طور مستقل از من وجود داشته و به موجودیت خود ادامه دهد حتی اگر هیچ انسانی در آن نباشد.

.

بیشتر بخوانید: دنیا چگونه به پایان می رسد؟