تغییرات چشمگیر ستاره ابرغول سرخ ابط الجوزا
تصاویر جدید تلسکوپ آرایه بسیار بزرگ اروپایی نشان میدهد که ستاره ابر غول سرخ ابط الجوزا در ۱۱ ماه گذشته تغییرات بسیار چشمگیری داشته است.
به گزارش علمیها و به نقل از Dailymail، ابرغول سرخ ابط الجوزا (Betelgeuse) در ماههای گذشته تغییرات زیادی از خود نشان داده است. براساس این تغییرات ظاهری عدهای از ستاره شناسان حدس میزنند که در مرحله پیش ابرنواختری قرار دارد و با یک انفجار ویرانگر از بین خواهد رفت.
با انتشار تصاویر جدید از این ستاره اخترشناسان اعتقاد دارند که میتواند به ابرنواختر تبدیل شود اما کم نور شدن کنونی آن احتمالاً ناشی از سرد شدن سطح یا خروج غبار است که جلوی نور آن را گرفته است. ابرنواختر هنگامی اتفاق میافتد که یک ستاره غول پیکر، مانند ابط الجوزا با اتمام سوخت به پایان عمر خود میرسد سپس متراکم شده و با یک انفجار همه مواد خود را در یک انفجار عظیم به بیرون پرتاب میکند.
ابط الجوزا از اواخر سال گذشته شروع به کم نور شدن کرد به گونهای که به اعتقاد دانشمندان کمترین میزان در چندین دهه گذشته بود، این امر سبب شد تا عدهای پیشنهاد کنند که در حال ورود به مرحله ابرنواختری است. اخترشناسان برای درک بهتر اتفاقاتی که در این ستاره رخ میدهد از تلسکوپ آرایه بسیار بزرگ اروپایی (ESO) در شیلی استفاده کردند، تصاویر به دست آمده جزئیات بی سابقهای را نشان دادهاند.
مشاهدات نشان میدهند که طی چند ماه گذشته ۳۶ درصد از روشنایی معمول این ستاره کم شده است، چیزی که به اعتقاد کارشناسان باید قبل از منفجر شدن یک ستاره انتظار آن را داشت. ادوارد گوینان (Edward Guinan) ستاره شناس دانشگاه ویلانووا میگوید: این ستاره در پایان زندگی خود است و اگر قرار باشد که ابرنواختر شود، کوچک و متراکم میشود.
اگر قرار باشد که ابط الجوزا منفجر شود نور انفجار آن چندین روز در آسمان روز و شب مشاهده خواهد شد، اما برخی اخترشناسان اعتقاد دارند که این اتفاق ممکن است تا ۱۰۰۰۰۰ سال آینده رخ دهد.
مقایسه تصاویر جدید این ابرغول سرخ با تصاویر مشابه ۱۱ ماه قبل، نشان دهنده تغییرات چشمگیر ستاره است. مانند همه ابرغولهای سرخ، ابط الجوزا روزی ابرنواختر خواهد شد اما ستاره شناسان فکر نمیکنند که اکنون این اتفاق رخ دهد حتی با مشاهدات جدید، به جای آن نظریات دیگری مطرح میکنند.
میگل مونتارگس (Miguel Montargès) ستاره شناس بلژیکی که سرپرست تیم تحقیقاتی ابط الجوزا در رصدخانه آرایه بسیار بزرگ اروپایی بود و از ژانویه تا دسامبر ۲۰۱۹ به مدت ۱۱ ماه این ستاره را تحت نظر داشت میگوید دو سناریو برای کم نور شدن امکان دارد، در حالت اول کم نور شدن ناشی از سرد شدن سطح ستاره است و در حالت دوم خروج گرد و غبار از ستاره سبب مسدود شدن نور ستاره شده است. وی در ادامه میگوید: البته دانش ما درباره ابرغولهای سرخ بسیار کم است، بنابراین امکان دارد که با یک اتفاق ناشناخته شگفت زده شویم.
این ستاره که بیش از ۷۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد، بسیار بزرگ است به گونهای که اگر در به جای خورشید در مرکز منظومه شمسی قرار گیرد گسترش آن تا سیاره مشتری میرسد.
بیشتر بخوانید: ۱۰ مورد از بزرگترین ستارههای آسمان