هابل برای اولین بار در اتمسفر یک سیاره قابل سکونت بخار آب پیدا کرد

تلسکوپ فضایی هابل برای اولین بار در اتمسفر یک سیاره فراخورشیدی که در محدوده قابل سکونت قرار دارد آثاری از بخار آب کشف کرده است.

به گزارش علمی‌ها و به نقل از ناسا، اندازه و جاذبه سطح این سیاره بیشتر از زمین بوده و ممکن است محیط آن از نظر تابش پرتویی خشن باشد، اما سیاره K2-18b به دلیل دیگری علاقه دانشمندان سراسر جهان را به خود جلب کرده است. برای اولین بار محققان در اتمسفر سیاره‌ای فراتر از منظومه شمسی ما که در محدوده قابل سکونت قرار دارد آثار بخار آب شناسایی کرده‌اند. محدوده قابل سکونت منطقه‌ای در اطراف یک ستاره است که در آن آب مایع می‌تواند به طور بالقوه روی سطح یک سیاره سنگی جمع شود.

ستاره شناسان مرکز داده‌های اگزوشیمی (Exochemistry) فضایی در کالج لندن در انگلستان از داده‌های تلسکوپ فضایی هابل ناسا برای یافتن بخار آب در اتمسفر سیاره K2-18b استفاده کردند، سیاره‌ای که در اطراف ستاره کوتوله قرمز و کوچک K2-18 با فاصله حدود ۱۱۰ سال نوری در صورت فلکی شیر (constellation Leo) قرار دارد.

اگر این نتایج با بررسی‌های بیشتر تأیید شوند، K2-18b تنها سیاره فراخورشیدی شناخته شده خواهد بود که هم در اتمسفر خود آب دارد و هم دمای که به اندازه‌ای است که می‌تواند در سطح سنگی خود آب مایع داشته باشد. وجود آب مایع فقط در صورتی امکان‌پذیر خواهد بود که این سیاره طبیعت خاکی داشته باشد نه اینکه شبیه یک نسخه کوچک سیاره نپتون باشد.

بیشتر بخوانید: کشف نزدیک‌ترین سیاره ابرزمین قابل سکونت توسط ماهواره تس

با توجه به سطح بالای فعالیت‌های ستاره کوتوله سرخ میزبان، ممکن است سیاره K2-18b نسبت به زمین محیط خشنی داشته باشد زیرا در معرض تابش‌های پرانرژی قرار دارد. این سیاره در سال ۲۰۱۵ توسط تلسکوپ فضایی کپلر ناسا کشف شد و جرم آن هشت برابر بیشتر از جرم زمین است. این بدان معنی است که جاذبه این سیاره به طور قابل توجهی بالاتر از جاذبه سیاره ما خواهد بود.

این تیم از داده‌های بایگانی سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ تلسکوپ هابل استفاده کرده و یک الگوریتم متن باز برای تجزیه تحلیل نور ستاره میزبان که بوسیله اتمسفر K2-18b فیلتر می‌شد، تهیه کردند. نتایج بررسی آنها حاکی از وجود آثار مولکولی بخار آب و همچنین وجود هیدروژن و هلیوم در اتمسفر سیاره بود.

نویسندگان این مقاله که در مجله Nature Astronomy منتشر شده است، معتقدند که ممکن است مولکول‌های دیگری از جمله نیتروژن و متان نیز در اتمسفر سیاره وجود داشته باشند اما با مشاهدات کنونی قابل کشف نیستند. برای برآورد پوشش ابر و درصد آب موجود در اتمسفر مطالعات بیشتری لازم است.

K2-18b یکی از صدها سیاره ابر-زمین (super-Earths) است، ابر-زمین سیارات فراخورشیدی با جرم‌های مابین زمین و نپتون هستند که توسط تلسکوپ فضایی کپلر کشف شدند. تلسکوپ فضایی کپلر سال گذشته پس از اتمام سوخت بازنشسته شد و ماهواره تس (TESS) وظیفه آن را برای جستجوی سیارات فراخورشیدی به عهده گرفت. انتظار می رود ماموریت TESS ناسا صدها ابر-زمین دیگر را در سال‌های آینده ردیابی کند. نسل بعدی تلسکوپ‌های فضایی از جمله تلسکوپ فضایی جیمز وب (James Webb Space Telescope) قادر به توصیف اتمسفر سیارات فراخورشیدی با جزئیات بالا خواهند بود.

بیشتر بخوانید: کهکشان راه شیری ۱۰ میلیارد سیاره شبه زمین دارد