تلسکوپ فضایی جیمز وب میتواند حیات بیگانه را در ۲۰ ساعت شناسایی کند
هنگامی که تلسکوپ فضایی جیمز وب چند روز دیگر به فضا پرتاب شود، فصل جدیدی از مطالعه جهان هستی آغاز خواهد شد، مقامات ناسا و کارشناسان تصور میکنند که این تلسکوپ فضایی بتواند نشانههایی از اتمسفرهایی را کشف کند که قادر به پشتیبانی از حیات در جهانهای بیگانه فراتر از منظومه شمسی هستند. اما روند ارزیابی این سیارات چگونه خواهد بود و چقدر طول خواهد کشید؟
به نظر میرسد برخی از سیارات میتوانند نشانههای حیات را تنها با پنج تا ۱۰ گذر مشترک از میان ستاره میزبان خود و تلسکوپ، یعنی تقریباً طی ۲۰ ساعت آشکار کنند. البته ممکن است در ۲۰ ساعت متوالی این اتفاق نیفتد، اما این سرعت که با جیمز وب تحقق مییابد، برق آسا است. این تلسکوپ مطالعات سیارات فراخورشیدی را متحول خواهد کرد.
روشهای مختلفی برای شناسایی و تجزیه و تحلیل ویژگیهای جهانهای بیگانه فراتر از منظومه شمسی ما وجود دارد. به ندرت پیش میآید که تلسکوپی دنیاهای دور را به همان صورتی که ما سیارات منظومه شمسی را میبینیم، صرفاً از بازتاب نور خورشیدشان ببینید. به همین دلیل است که روش گذر (transit) یا عبور تاکنون خود را به عنوان قویترین روش ثابت کرده است. روش گذر وسیلهای برای شناسایی و مطالعه ویژگیهای یک سیاره از طریق کم و زیاد شدن روشنایی آن حاصل از بازتاب نور ستاره میزبان آن در حالتی است که سیاره از بین ستاره میزبان خود و تلسکوپ عبور میکند. این روش مانند یک خورشید گرفتگی واقعاً کوچک است.
اما وقتی تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) عملیاتی شود، مطالعات سیارات فراخورشیدی را متحول خواهد کرد و احتمالاً اولین فرصت را برای دانشمندان فراهم میکند که بتوانند به جستجوی نشانههای زیستی در جو جهانهای بیگانه از طریق طیفسنجی انتقالی بپردازند. ۳۰۰ میلیون سیاره در کهکشان ما ممکن است از حیات پشتیبانی کنند. این تلسکوپ دو ترکیب شیمیایی را در فضا جستجو خواهد کرد که به وجود حیات اشاره میکنند: متان (CH۴) و کربن دی اکسید (C۰۲).
دانشمندان به طور مشخص، در مورد یک نامزد احتمالی برای پشتیبانی از حیات به نام TRAPPIST-۱e مشکوک هستند که شرایط جوی مشابه با زمین نخستزیستی یا آرکئن (Archean) دارد که ۲.۵ تا چهار میلیارد سال پیش در زمین حاکم بود. در حالی که تاکنون هیچ فرضی در مورد ترکیب لایه ابر یا مه این دنیای بیگانه وجود ندارد، محققان دریافتند که جیمز وب ممکن است تنها به پنج تا ۱۰ گذر مشترک که از طریق منشور طیفنگار نزدیک به فروسرخ تلسکوپ (NIRSpec) سنجیده میشود، برای تایید نشانههای قوی نیاز داشته باشد. اما این تنها در صورتی اتفاق میافتد که اتمسفر این سیاره صاف باشد و فشار لایه ابر یا مه آن بین ۱۰۰ تا ۶۰۰ میلیبار (۰.۱ تا ۰.۶ فشار جوی زمین در سطح دریا) باشد.
از طرف دیگر، اگر سیاره TRAPPIST-۱e دارای فشار لایه ابر یا مه ۱۰ میلیبار (۰.۰۱ اتمسفر زمین) باشد، میتواند تا ۵۰ گذر را از مقابل ستاره میزبان خود انجام دهد که میتواند بیش از ۲۰۰ ساعت رصد را برای جیمز وب فراهم کند.
البته ممکن است سالها طول بکشد تا مطمئن شویم سیارهای که به دور ستارهای دور میچرخد، جوی مناسب برای زندگی، آن گونه که ما میشناسیم دارد. اما با وجود تعداد زیادی نامزد بالقوه که تعدادشان بسته به شرایط اطراف ستارههای کوتوله قرمز احتمالا به میلیونها سیاره در کهکشان راه شیری میرسد، دانشمندان در انتظار بررسی دقیقتر با تلسکوپ فضایی جیمز وب هستند و اکنون رسما زمان آن فرا رسیده است.
.
بیشتر بخوانید: ۵ ادعای جسورانه برای وجود حیات فرازمینی