۲۵ کشف اسرار آمیز باستان شناسی

کشف‌های باستان شناسی اسرارآمیز همیشه مردم را مجذوب خود می‌کنند، شاید به این دلیل که با خیال پردازی یافتن توضیحات جالب برای چگونگی و چرایی برخی چیزها بسیار ساده است. در این مطلب ۲۵ کشف باستانی اسرارآمیز و جذاب مورد بررسی قرار می‌گیرند. 

۲۵- کره‌های سنگی کاستاریکا

کره‌های سنگی بزرگ که قدمت برخی از آنها به ۶۰۰ بعد از میلاد می‌رسد در دیکوئیز دلتا (Diquis Delta) در جنوب کاستاریکا و محلی به نام لاس بولاس (Las Bolas) قرار دارند. این سنگ‌ها به تمدن پیشا-کلمبی (Pre-Colombian) تعلق داشته و از گابرو (gabbro)، سنگی که از ماگمای مذاب شکل می‌گیرد، ساخته شده‌اند. طبق گفته باستان شناسانی که این سنگ‌های باستانی را مطالعه می‌کنند، افرادی که این سنگ‌ها را به اشکال کروی درآورده‌اند از سنگ‌های کوچک‌تر برای این کار استفاده کرده‌اند.

برخی می‌گویند که کره‌های به اصطلاح دیکوئیز برای اهداف نجومی مورد استفاده قرار می‌گرفتند، در حالی که عده‌ای دیگر می‌گویند این سنگ‌ها احتمالاً مسیر برخی مکان‌های خاص را نشان می‌دهند، حقیقت این است که هیچکس واقعیت را نمی‌داند. جان دبلیو هوپس (John W. Hoopes) انسان شناس دانشگاه کانزاس در سال ۲۰۱۶  گفت: مردم چیبکان (Chibchan) که زمانی در کاستاریکا و سایر مناطق آمریکای مرکزی سکونت داشتند، در پی فتح این مناطق توسط اسپانیایی‌ها، ناپدید شده و فلسفله وجود کره‌های سنگی کاستاریکا نیز با آنها از بین رفت.

۲۴- مکانیزم آنتیکیترا

مانند فیلم‌هایی تخیلی یافتن گنج، کشف مکانیسم آنتیکیترا (Antikythera) همچنان یک معمای بزرگ باستان شناسی است. این اثر باستانی از یک کشتی تجاری غرق شده و متعلق به یونان باستان با قدمت ۲۰۰۰ سال کشف شد و حاوی چرخ دنده‌ها و اجزای اسرار آمیزی بود.

ابتدا تصور می‌شد که نوعی اسطرلاب و وسیله‌ای برای مسیریابی است، اما باستان شناسان با مطالعات بیشتر حدس می‌زنند که آنتیکیترا نوعی تقویم نجومی پیشرفته بود. این دستگاه هنوز هم پیچیده‌ترین وسیله‌ای است که تاکنون پیدا شده است در حالیکه دستگاه مشابه آن یعنی اسطرلاب ۱۰۰۰ سال بعد از آن ساخته شد. 

۲۳- مقبره کلئوپاترا

کلئوپاترای هفتم (Cleopatra VII) آخرین فرعون از دودمان سلطنتی بطلمیوسی بود که بین سال‌های ۶۹ تا ۳۰ قبل از میلاد بر مصر حکومت کرد. کلئوپاترای هفتم با هوش زیاد، زیبایی و روابط عاشقانه شناخته می‌شود (وی فرزندانی از جولیوس سزار و مارک آنتونی داشت)، اما محل دفن او یک معمای بزرگ است.

کلئوپاترا و متحد او  مارک آنتونی پس از شکست در نبرد آکتیوم در برابر نیروهای اوکتاویان در سال ۳۰ پیش از میلاد خودکشی کردند. این دو با همدیگر در یک مکان دفن شدند که مورخ یونانی پلوتارک (Plutarch) از آن محل به عنوان یک بنای بلند و زیبا، واقع در نزدیکی معبد الهه مصری ایزیس (Isis) یاد می‌کند. اما محل دقیق این مقبره به صورت یک رمز و راز باقی مانده است. به گفته باستان شناسان اگر کسی هم این مقبره عاشقان را پیدا کند، این احتمالا وجود دارد که آنجا خالی باشد زیرا دزدی قبرها در دوران باستان بسیار رایج بود. 

۲۲- مقبره چین شی هوانگ

در سال ۱۹۷۴ کشاورزانی در شهر شی‌آن چین به طور تصادفی یکی از بزرگترین یافته‌های باستانی قرن بیستم را کشف کردند، ارتش از مجسمه‌های سفالی به اندازه انسانهای بالغ که متعلق به امپراتوری چین شی هوانگ (Qin Shi Huang) بود و قدمت آنها به سال‌های ۲۶۰ تا ۲۱۰ پیش از میلاد می‌رسید.

آمار و ارقام مجسمه‌ها راز پیچیده‌ای نیست، مورخان می‌دانند که ارتش سفالی (لشکر تراکوتا) برای دفاع از امپراتور چین در زندگی پس از مرگ ایجاد شده است. اما محل دفن امپراتور معلوم نیست و مشخص نیست که آیا گنجینه‌ای با وی دفن شده است.

مقبره هرمی شکل در فاصله تقریباً ۱۶۰۰ متری از شمال شرقی جایی که ارتش تراکوتا کشف شد، قرار دارد. با این حال هیچ کس تاکنون وارد مقبره‌ای که آثار باقیمانده از چین شی هوانگ در آن قرار دارد، نشده است.

براساس اسناد باستانی مقبره اولین امپراتور چین، مجلل‌ترین آرامگاهی است که تاکنون در چین ساخته شده است. یک کاخ زیرزمینی که یک پادشاهی کامل بوده و در آن مقبره شامل شبکه‌ای از غارهاست و حتی یک سیستم زهکشی پیشرفته نیز در آن قرار دارد. این که آیا باستان شناسان فناوری مورد نیاز برای کاوش بی خطر مقبره (که حاوی مقادیر بسیار زیادی جیوه است) را داشته باشند مانند بسیاری از گنجینه های موجود در داخل آن یک معما است. 

بیشتر بخوانید: کشف یک شهر گم شده و باستانی در چین

۲۱- آتلانتیس

اگر ادعای برخی افراد درست باشد، شهر گمشده آتلانتیس (Atlantis) در باهاما، جزایر یونان، کوبا و حتی ژاپن کشف شده است. اولین بار افلاطون (Plato) فیلسوف یونانی ۳۶۰ سال قبل از میلاد در دو محاوره در تیمائوس (Timaeus) و کریتیاس (Critias) به آن اشاره کرد. افلاطون درباره آتلانتیس گفت: جزیره‌ای بزرگ با خانه‌های گرانقیمت، دارای پادشاهی قدرتمند با فن‌آوری پیشرفته و نیروی دریایی بی‌نظیر بود که ۹۶۰۰ سال قبل از میلاد در یک شب وحشتناک با آتش و زلزله به کلی نابود شد.

باستان شناسان درباره وجود این جزیره و همچنین مکان آن تردید دارند، اما حتی بدون اثبات قطعی آن، آتلانتیس همچنان به عنوان یک شهر تخیلی محبوب و اسرارآمیز باستانی باقی خواهد ماند.

بیشتر بخوانید: ۱۰ شهر گمشده افسانه‌ای

۲۰- استون‌هنج

این بنای ماقبل تاریخ که با نام استون‌هنج (Stonehenge) شناخته می‌شود یادمانی پیشاتاریخی در دشت سالزبری ویلتشر در جنوب انگلستان، یکی از مشهورترین نقاط دیدنی جهان است که شکوه آن غیرقابل انکار است. حلقه‌ای از سنگ‌های مگالیتیک که ۴۰۰۰ سال پیش افراد بدوی است که آنرا ساختند ، اما این درمورد همه باستان شناسان است که به طور یقین می دانند. برخی باستان شناسان بر این باورند که استون‌هنج در گذشته یک رصدخانه یا تقویم پیچیده بوده‌ و برخی دیگر اعتقاد دارند که این محل نوعی معبد شفابخش بوده است، اما تاکنون هیچ کدام از فرضیه‌ها به اثبات نرسیده است.

بیشتر بخوانید: نظریات و واقعیت‌هایی درباره بنای اسرارآمیز استون‌هنج

۱۹- تله‌های باستانی حیوانات

دیوارهای کوتاه سنگی که در بیابان‌ بین سرزمین‌های اشغالی، مصر و اردن قرار دارد و در دهه ۱۹۲۰ توسط خلبانان نیروی هوایی کشف شد، باستان شناسان را به تعجب واداشته است. این ساختارها، زنجیره‌ای از خطوط به طول ۶۴ کیلومتر و با نام مستعار بادبادک (Desert kite) هستند که قدمت آنها به ۳۰۰ سال قبل از میلاد می‌رسد، و از مدتها پیش رها شده بودند.

شکل این سازه‌ها و شواهد باستان‌شناسی بازگوکننده این امر هستند که این ساختارهای سنگی احتمالا طرحی هوشمندانه از یک دام یا تله‌ای برای شکار و کشتن حیوانات وحشی بوده است. در سال ۲۰۱۳ گروهی از باستان‌شناسان آمریکایی بقایایی از استخوان‌های غزال ایرانی را در مناطق شمال‌شرقی کشور سوریه پیدا کردند که قدمت آنها به ۴ هزار سال پیش از میلاد برمی‌گشت. با این مدرک ثابت شد که این ساختارها در دوران بعد از نوسنگی برای شکار غزال مورد استفاده قرار می‌گرفته‌اند.

۱۸- خطوط نازکا 

خطوط نازکا (Nazca Lines) که در دهه‌های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ توسط هواپیماهای تجاری در صحرای نازکا در پرو مشاهده شدند، از زمین چیز تماشایی نیستند اما منظره آنها از آسمان مبهوت کننده است. صدها ساختار عظیم که شامل تصاویر هندسی پیچیده از جمله حیوانات، گیاهان و چهره‌های تخیلی هستند که قدمت آنها به ۲۰۰۰ سال پیش می‌رسد و توسط افرادی از تمدن پیش اینکا-نازکا (pre-Inca Nazca) ساخته شدند. این ساختارها توسط سنگ‌های قرمز رنگ حاوی اکسید آهن در زمینه‌ای روشن ایجاد شده‌اند.

درباره علت ایجاد آنها ابهامات بسیار زیادی وجود داشته و فرضیه‌های زیادی در این مورد ارائه شده است از جمله اینکه عده‌ای معتقدند که آنها محلی برای فرود بیگانگان فضایی بوده و برخی آنها را در ارتباط با ستاره شناسی باستانی می‌دانند. اما باستان شناسان می‌گویند که این خطوط به احتمال زیاد یک روش ارتباط آیینی با خدایان نازکا بوده است.

۱۷- اهرام بزرگ مصر

علارغم اطلاعاتی که هنوز درباره اهرام بزرگ (The Great Pyramids) کشف نشده حتی اطلاعاتی کنونی باستان شناسان در مورد اهرام بزرگ مصر بسیار جالب توجه است. این ۳ هرم بزرگ که در قاهره قرار دارند ۵۰۰۰ سال پیش ساخته شدند و بزرگترین آنها خوفو یا جیزه نام دارد. این اهرام گواهی بر تکریم مصریان باستان برای فرعونیان و پیچیدگی‌های اعتقاد آنها به زندگی پس از مرگ است.

باستان شناسان هنوز در حال کشف تونل‌ها و ورودی‌های جدیدی هستند که در داخل اهرام ساخته شده و هنوز هم در حال جستجوی سرنخ‌هایی هستند برای یافتن اینکه چه کسی، چگونه و چرا این بناهای بزرگ را ساخته است.

۱۶- کفن تورین

احتمالاً هیچ کشف باستان شناسی بیش از کفن تورین (Shroud of Turin) مورد بحث و مناظره نیست، به باور بسیاری این کفن، کفن حضرت عیسی است. این کفن یک تکه پارچه کتانی است که چهره مردی را با بدنی مملو از زخم نشان می‌دهد.

کلیسای کاتولیک این کفن را در ۱۳۵۳ میلادی هنگامی که در لیر فرانسه کشف شد به طور رسمی تایید کرد. داستان کفن به تاریخ ۳۰ یا ۳۳ میلادی برمی‌گردد، براساس افسانه، کفن از جودا (در جنوب فلسطین امروزی) به ادسا، ترکیه و بعداً به قسطنطنیه (استانبول امروزی) منتقل شد. در سال ۱۲۰۴ میلادی صلیبیان قسطنطنیه آن را به غارت بردند و پس از آن به آتن در یونان منتقل شد، جایی که گفته می‌شود تا سال ۱۲۲۵ میلادی در آنجا بود.

در سال ۱۹۸۸ با استفاده از روش رادیو کربن دانشمندان سن کفن را متعلق به سال‌های ۱۲۶۰ تا ۱۳۹۰ میلادی نسبت دادند که به این خاطر بحث و ادعاهای زیادی مبنی بر اشتباه بودن آزمایش‌ها به وجود آمد. به عبارت دیگر دانشمندان تشخیص دادند که این پارچه به احتمال زیاد یک جعل قرون وسطایی است.

منتقدان این تحقیق استدلال می‌کنند که دانشمندان احتمالا قسمت‌های جدیدی از کفن را که قرن‌ها پس از مرگ حضرت عیسی دوخته شده بود را آزمایش کرده‌اند، احتمالاً به همین خاطر است که کفن جدیدتر از آنچه که واقعاً است به نظر می‌رسد.

بیشتر بخوانید: ۷ نکته جالب درباره کفن تورین

۱۵- گوبکلی‌ تپه

آیا انسان‌ها ۸۰۰۰ سال قبل از میلاد در شهرها سکنی گزیده، شروع به کشاورزی کرده و سپس معابد را ساختند یا داستان جور دیگری است؟ کشف باستان شناسی شگفت انگیز گوبکلی‌ تپه (Gobekli Tepe) که در سال ۱۹۹۴ در   ترکیه انجام شد، این فرضیه را رد و سؤالات جدیدی درباره تکامل تمدن ایجاد کرده است.

گوبکلی‌ تپه در استان شانلی‌ اورفه ترکیه و نزدیکی مرز سوریه قرار دارد. این مجموعه باستانی دارای چندین حلقه ستون سنگی عظیم است که در آنها تصاویری از حیوانات حک شده و قدمت آن به ۱۰ هزار سال قبل از میلاد می‌رسد بدون شک گوبکلی‌ تپه قدیمی‌ترین مکان عبادت در جهان است. با این وجود شواهد نشان می‌دهند که افرادی که آن را بنا کرده‌اند شکارچیان نیمه عشایری بودند که احتمالاً کشاورزی نمی‌کردند. به خاطر وجود این بنای باستانی اکنون باستان شناسان باید پاسخ دهند که آیا انسان‌ها ابتدا در یک جا ساکن شده و چنین بناهایی را ساختند یا اینکه اول بناها را ساخته و بعدها تصمیم به اسکان در یک مکان و ساخت شهرها را گرفتند.

بیشتر بخوانید: آیا حکومت هخامنشی بزرگ‌ترین امپراطوری تاریخ است؟

۱۴- طومار مسی 

یک معمای باستان شناسی که باستان شناسان واقعاً دوست دارند آن را حل کنند: یک طومار مسی باستانی که در سال ۱۹۵۲ در قمران (Qumran) فلسطین کشف شد، این طومار مقدار زیادی طلا و نقره پنهان را در خود توصیف می‌کند، اما هیچ کس نمی‌داند که این گنج وجود دارد یا در صورت وجود در کجا قرار دارد.

این طومار مسی که در کرانه باختری فلسطین کشف شده است قدمتی نزدیک به ۲۰۰۰ سال دارد، زمانی که امپراطوری روم بر قمران حکومت می‌کرد. محققان معتقدند که این طومار احتمالاً گنجینه‌ای را توصیف می‌کند که توسط افراد محلی پنهان شده تا آن را از دست نیروهای رومی دور نگه دارد.

۱۳- مرگ شاه توتان خامون

معدود کشف‌های باستانی به اندازه این یکی هیجان انگیز هستند: معمای مومیایی اسرارآمیز پسر فرعون مصر، شاه توتان خامون. مقبره شاه توت (King Tut) در سال ۱۹۲۲ توسط هاوارد کارتر بریتانیایی کشف شد پس از این کشف بود که داستان‌های نفرین فرعون که موجب کشته شدن کسانی که نزدیک مقبره شدند، منتشر شد. اما معمای واقعی مقبره شاه توت حتی از هر نفرین نیز جالب‌تر است. باستان شناسان بر این باورند که  پسر پادشاه به طور غیر منتظره‌ای درگذشت، شاید بر اثر عفونت یا حتی در اثر جراحات وارده در تصادف ارابه در گذشته است. مرگ نابهنگام او ممکن است به توضیح شرایط عجیب و غریب مومیایی وی هنگام کشف کمک کند.

پس از مومیایی کردن جسد شاه توت، آرامگاه وی مهر و موم شد. کارشناسانی که این مومیایی را مورد مطالعه قرار دادند معتقدند پارچه کتانی مومیایی توتان خامون که در روغن‌های قابل اشتعال خیس شده بود، ممکن است با اکسیژن هوا واکنش نشان داده و یک واکنش زنجیره‌ای را آغاز کرده که در نتیجه جسد پادشاه را مشتعل کرده و آن را با حرارت ۲۰۰ درجه سانتیگراد پخته است.

احتمالاً یک دفن سریع و عجولانه در کار بوده که باعث آتش سوزی این مومیایی شده است. اما تدفین شتابزده این چهره سلطنتی یک معمای دیگر را به وجود می‌آورد، این احتمال وجود دارد که مقبره شاه توت در ابتدا برای شخص دیگری ساخته شده باشد، یا احتمالاً مومیایی‌های دیگری در آن مقبره وجود دارند که هنوز کشف نشده‌اند. 

بیشتر بخوانید: نحوه کشف مقبره شاه توتان خامون

۱۲- صندوق عهد

براساس کتاب خروج (Book of Exodus) صندوق عهد (Ark of the Covenant) یک تابوت چوبی آغشته به طلا است که شامل لوح‌های سنگی از ۱۰ فرمان خدا به حضرت موسی است که بر روی آن نوشته شده بود. در زمان‌های قدیم این صندوق مقدس در معبد اول، مکان عبادت یهودیان در اورشلیم نگهداری می‌شد. در سال ۵۹۷ پیش از میلاد لشکر بابلیان به سرپرستی پادشاه نبوکدنصر دوم (Nebuchadnezzar II) معبد اورشلیم را نابود کرده و صندوق را با خود بردند.

تاکنون هیچ کس واقعاً این یادگار مقدس را پیدا نکرده است (البته به جز ایندیانا جونز در فیلم مهاجمان صندوق گمشده). برخی گزارش‌های باستانی می‌گویند که این صندوق پس از تخریب اورشلیم راهی بابل شد. برخی دیگر می‌گویند که این صندوق در جایی در اورشلیم دفن شده یا اینکه همراه با معبد اول نابود شده است. اما گزارش‌های امروزی حاکی از آن است که صندوق عهد در صومعه‌ای در اتیوپی قرار دارد.

۱۱- دست‌نوشته‌های ووینیچ

یکی از پرمخاطب‌ترین کتاب‌های قرن بیستم، متنی باستانی بود که کسی نمی‌توانست آن را بخواند. دست‌نوشته‌های ووینیچ (Voynich manuscript)  نام کتاب نقاشی شده اسرارآمیزی است که در اروپا یافت شده و قدمت آن به قرن‌های ۱۵ تا ۱۶ میلادی می‌رسد. با این حال نام نویسنده و همچنین زبان و الفبای آن ناشناخته باقی مانده است.

دست‌نوشته‌های ووینیچ که به نام فروشنده لهستانی کتاب شده است، ویلفرد ووینیچ  در سال ۱۹۱۲ پس از خرید کتاب در ایتالیا، آن را با خود به آمریکا برد و پس از مرگ وی این نوشته‌ها به دانشگاه ییل اهدا شد. دست‌نوشته‌های ووینیچ یک کتاب ۲۵۰ صفحه‌ای است که با الفبای ناشناخته نوشته شده و با طیف وسیعی از تصاویر، با عکس‌های زنانه گرفته تا گیاهان دارویی و علائم زودیاک به تصویر کشیده شده است.

در حالی که برخی از محققان معتقدند که این کتاب صرفاً در دوره رنسانس با کلمات غیرقابل توصیف نوشته شده، عده‌ای نیز معتقدند که متن این کتاب به زبانی ناشناخته نوشته شده است. برخی دیگر معتقدند که این کتاب نوعی کدی را ارائه می‌کند که هنوز مورد کدگشایی قرار نگرفته است.

استفن باکس (Stephen Bax) استاد زبانشناسی کاربردی در دانشگاه بدفوردشایر در انگلستان در سال ۲۰۱۴ ادعا کرد که ۱۴ مورد از این دست نوشته‌ها را رمزگشایی کرده است. به گفته وی این کتاب به احتمال زیاد رساله‌ای از طبیعت است که به زبان خاور نزدیک یا آسیایی نوشته شده است. 

۱۰- هابیت‌ها

برخی اکتشافات علمی از داستان‌ها نیز عجیب‌تر هستند. داستان کشف هابیت‌ها به سال ۲۰۰۳ در جزیره دورافتاده فلورس (Flores) در اندونزی برمی‌گردد. این داستان ارتباطی به شایر در کتاب ارباب حلقه‌ها ندارد بلکه مربوط به کشف استخوان‌های کوچک گونه‌ای از انسان به نام هومو فلورسینسیس (Homo floresiensis) است که به سرعت نام هابیت بر آنها گذاشته شد.

اولین اسکلت کشف شده از H. floresiensis متعلق به یک زن بالغ ۱٫۰۶ متری است که ۳۰ ساله بود. در ابتدا محققان معتقد بودند که استخوانهای کوچک ممکن است متعلق به یک انسان با بیماری میکروسفالی (microcephaly) باشد، یک اختلال رشد عصبی در انسان که با سر کوچک و قد کوتاه ایجاد می‌شود. اما اکتشافات بعدی مربوط به اسکلت‌هایی با همین اندازه نشان داد که هابیت فقط یک انسان کوچک نیست بلکه گونه‌ای خاص  است. 

۹- ناپدید شدن سن شین دویی

هر کشف باستان شناسی شگفت انگیز توسط یک باستان شناس انجام نمی‌شود. در سال ۱۹۲۹ مردی که در حال تعمیر فاضلاب در استان سیچوآن چین بود ناگهان گنجینه‌ای از یشم و مصنوعات باستانی را کشف کرد. این گنجینه به دست مجموعه داران خصوصی افتاد اما در سال ۱۹۸۶ باستان شناسانی که در این منطقه کار می‌کردند دو گودال دیگر پر از گنجینه‌های عصر برنز از جمله یشم سبز، عاج‌ فیل و مجسمه‌های برنزی کشف کردند.

اما چه کسی این مجموعه شگفت انگیز را ساخته است؟ محققان بر این باورند که اعضای تمدن سن شین دویی (Sanxingdui)، تمدنی که بین ۳۰۰۰ تا ۲۸۰۰ سال پیش از هم پاشید این آثار باستانی را ساخته‌اند. باستان شناسان می‌گویند که افراد این تمدن در سواحل رودخانه مین (Minjiang River) ساکن بودند. اما چرا آنها این شهر را ترک کردند و چرا قبل از غیبت بسیاری از آثار باستانی را در گودال‌ها دفن کردند، محل گمانه‌زنی های زیادی در میان محققان بوده است. در سال ۲۰۱۴ محققان در همایش اتحادیه ژئوفیزیک آمریکا در سانفرانسیسکو این ایده را مطرح کردند که ممکن است یک زمین لرزه‌ای در ۳۰۰۰ سال پیش باعث جابجایی ساکنان این منطقه شده است.

۸- کشتی نوح

بعضی چیزها آنقدر خوب هستند که می‌خواهید دوباره و دوباره آنها را کشف کنید، مثل کشتی نوح (Noah’s Ark). کشتی کتاب مقدس که بارها طبق ادعای افراد زیادی کشف شده یا شاید هم هنوز کشف نشده است؟

در طول قرن‌ها باستان شناسان آماتور از سراسر جهان ادعا کرده‌اند که شواهدی از این کشتی را در کوه آرارات در ترکیه و اطراف آن را پیدا کرده‌اند جایی که به گفته کتاب پیدایش (Book of Genesis) کشتی در آنجا به زمین نشست. 

۷- تمدن گمشده مایا

چگونه تمدنی که بیش از شش قرن به پیشرفت ادامه داد ناگهان ناپدید شد؟ معمایی که باستان شناسانی که در جنوب مکزیک و شمال آمریکای مرکزی در طول ده‌ها سال گذشته کار کرده‌اند، سعی در حل آن داشته‌اند.

در حدود قرن ۹ میلادی تمدن شکوفای مایا (Mayan civilization) فروپاشید، اما دلایل آن مشخص نیست. مطالعات علمی حاکی از آن است که خشکسالی ممکن است در نابودی مایاها نقش اساسی داشته باشد. طبق مطالعه‌ای که در نشریه Science در سال ۲۰۱۲ منتشر شد، با توجه به اینکه افراد تمدن مایا جنگل‌ها را پاکسازی می‌کردند تا بتواند شهرها و مزارع بزرگتر ایجاد کنند، ممکن است ناخواسته خشکسالی‌های مکرر را تشدید کرده‌اند که منجر به فروپاشی تمدنشان شده است.

برخی از محققان اعتقاد دارند که تخریب خاک و کاهش جمعیت شکار (بخصوص گوزن‌های دم پوست) در پایان مایاها نقش داشته است. اما برخی کارشناسان دیگر، تغییر مسیرهای تجاری و همچنین درگیری‌های سیاسی داخلی را عامل نابودی این امپراتوری بزرگ می‌دانند.

بیشتر بخوانید: تمدن مایا چگونه نابود شد؟

۶- خات شبیب

ممکن است فکر کنید که یک دیوار سنگی به طول ۱۵۰ کیلومتر یک هدف بسیار واضح داشته باشد، اما درباره خات شبیب (Khatt Shebib) این چنین نیست. این دیوار اسرارآمیز در اردن برای اولین بار در سال ۱۹۴۸ گزارش شد، از آن زمان تاکنون باستان شناسان نمی‌دانند که چرا، چه زمانی یا چه کسی آن را ساخته است.

این دیوار به صورت شمال شرقی-جنوب غربی گسترش داشته و در بخش‌هایی از آن دو دیوار در کنار هم قرار دارند، همچنین در بخش‌هایی از آن شاخه‌هایی منشعب می‌شوند. اگرچه امروزه این دیوار در حال خراب شدن است، اما در دوران اوج بیشتر از یک متر ارتفاع و نیم متر عرض داشته است. بعید نیست که خات شبیب در برابر ارتش‌های مهاجم ساخته شده باشد. به گفته محققان پروژه باستان شناسی هوایی در اردن، آثار کشاورزی باستانی در غرب دیوار حاکی از آن است که این ساختار ممکن است به عنوان یک مرز بین مزارع باستانی و مراتع کشاورزان عشایر باشد. 

۵- حلقه‌های بزرگ

خات شبیب تنها بنای باستانی اردن نیست که باستان شناسان را به تعجب واداشته است. دایره‌های سنگی با قدمت ۲۰۰۰ سال در حاشیه اردن یکی دیگر از آثار باستانی اسرارآمیز اردن است.

تعداد ۱۱ عدد از این سازه‌ها که با عنوان حلقه‌های بزرگ شناخته می‌شوند ، تاکنون در اردن مشاهده شده‌اند. این دایره‌ها حدود ۴۰۰ متر قطر داشته و فقط چند پا ارتفاع دارند. به گفته باستان شناسان هیچکدام از این حلقه‌های کوتاه دارای ورودی نیست که انسان یا حیوانات بتوانند از آن عبور کنند، بنابراین بعید به نظر می‌رسد که آنها نمونه‌ای از آغل باستانی باشند. بنابراین آنها دقیقاً برای چه بود‌ه‌اند هیچ کس نمی داند.

۴- کانچو استون

در سال ۲۰۱۶ باستان شناسان در گلاسکوی اسکاتلند یک تخته سنگ ۵۰۰۰ ساله را با حفاری از خاک بیرون کشیدند. این سنگ که کانچو استون (Cochno Stone) نام دارد دارای ابعاد ۱۳ در ۸ متر بوده و حاوی الگوهای چرخشی موسوم به جام و حلقه است که نمونه آنها در سایر مکان‌های ماقبل تاریخ جهان نیز مشاهده شده است.  به گفته کنی بروفی (Kenny Brophy) باستان شناس دانشگاه گلاسکو این تخته سنگ ممکن است نمونه‌ای از آثار هنری باستانی باشد.

محققانی که این سنگ را در دهه ۱۹۳۰ مورد مطالعه قرار دادند معتقدند که کتیبه‌های این سنگ در ارتباط با پدیده‌های نجومی نظیر خورشید گرفتگی است اما بروفی این مسئله را رد می‌کند. او و تیمش در حال تحقیق بر روی این سنگ هستند تا دریابند که مردم ماقبل تاریخ چگونه از آن استفاده می‌کردند. 

۳- سوپر-هنج

بنای سنگی عظیمی که ۳٫۲ کیلومتر از استون هنج فاصله دارد. این بنای بزرگ که از مجموعه‌ای از سنگ‌های سنگی ساخته شده در سال ۲۰۱۵ کشف شد. باستان شناسان این مونولیت را در زیر دیواره‌های دورینگتون پیدا کردند. به گفته محققان این سوپر هنج (Super-Henge) احتمالاً بخشی از یک بنای بزرگ دوره نوسنگی بوده است.

باستان شناسان از هدف اصلی این سنگ‌ها اطلاعاتی ندارند اما بر این باورند که این تخته سنگ‌های ۴/۴ متری قبل از اینکه خوابیده باشند، ۴۵۰۰ سال پیش به طور ایستاده ایستاده قرار داشتند. این بنای بزرگ در محلی در نزدیکی رودخانه ایوان (Avon river) قرار دارند و این احتمال وجود دارد که زمانی به شکل یک میدان C شکل بودند که در آن چشمه‌ها و دره را به سمت رودخانه نشانه می‌رفت.

بیشتر بخوانید: اسرار کاراهونج، معروف به استون هنج ارمنستان به زودی حل می‌شود

۲- سنگ‌های زیر آب

در سال ۲۰۰۳ دانشمندان در سرزمین‌های اشغالی یک سازه سنگی عظیم در زیر دریای جلیل (Galilee) کشف کردند. این بنای تاریخی که از سنگ‌های غول‌پیکر ساخته شده که بر روی یکدیگر قرار داشته، تقریباً ۶۰ هزار تن وزن دارند و ارتفاع آنها ۱۰ متر است.

به گفته محققان، دانشمندانی که این توده سنگ زیر آب (Underwater cairn) را پیدا کردند هیچ تصوری درباره کاربرد آنها ندارند. هرچند به گفته محققان توده‌های سنگی در سایر نقاط جهان به طور سنتی محل دفن را نشان می‌دهند. سازه‌های عظیم سنگی دیگری نیز در نزدیکی آنها واقع شده اما آنها بیرون از آب قرار دارند. محققان می‌گویند که با بالا آمدن آب، آن سازه‌ها به زیر آب رفته‌اند. باستان شناسان قدمت این سازه‌ها را ۴۰۰۰ سال تخمین می‌زنند و احتمال می‌دهند که آنها بقایای یک شهرک باشند. 

۱- کوزه مقدس

باستان شناسان آثار سفالی زیادی از جمله گلدان‌ها را کشف کرده‌اند، اما کشف یک کوزه مقدس پر از سوراخ اولین مورد در نوع خود بود. قدمت این کوزه که پس از جنگ جهانی دوم از یک دهانه منفجر شده توسط بمب در خارج از لندن کشف شد به بریتانیای روم باز می‌گردد (بخشی از بریتانیا که از سال ۴۳ تا ۴۱۰ میلادی تحت حاکمیت روم بود)، محققان حدس می‌زنند که ممکن است از آن به عنوان چراغ یا حتی نوعی قفس برای نگهداری حیواناتی نظیر موش یا مار استفاده می‌شده است. این اثر عجیب اکنون در موزه باستان شناسی انتاریو (Museum of Ontario Archaeology) در کانادا قرار دارد.

.

بیشتر بخوانید: بزرگترین کشف های باستان شناسی در سال ۲۰۱۸