آیا ابرنواخترها باعث انقراض مگالدونها شدند؟
براساس یک مطالعه جدید دانشمندان میگویند که یک سری انفجارهای ابرنواخترها که نسبتا نزدیک به زمین بودند سبب انقراض مگالدونها (Megalodon) شدند.
به گزارش علمیها و به نقل از نیواطلس، برای میلیونها سال، یک کوسه درنده و به اندازه یک اتوبوس به عنوان بزرگترین شکارچی اقیانوس بود. اما حدود ۲٫۶ میلیون سال پیش آنها به طرز مشکوکی ناپدید شدند و هیچ کس واقعا نمیداند که چرا؟ پس چه چیزی میتواند که یک کوسه ۱۵ متری را از بین ببرد؟ براساس یک مطالعه جدید دانشمندان میگویند که یک سری انفجارهای ابرنواخترها که نسبتا نزدیک به زمین بودند سبب انقراض مگالدونها شدند.
مگالدونها اغلب به عنوان قربانیان تغییرات آب و هوایی شناخته میشوند. همانطور که از دوره پلیوسن تا پلئیستوسن انقراضهایی رخ داد و تعدادی از مگافونای (Megafauna) دریایی را از بین برد. یکی از نظریههای پیشرو یخبندانهای دوران یخچالی را عامل این انقراض میداند. این نظریه تا حدودی درست به نظر میرسد اما شواهد آن کافی نیستند. بعضی مطالعات نشان دادند که مگالدونها در سراسر سیاره بیش از حد گسترده بودهاند. برخی ایدههای دیگر نشان میدهد که کاهش منابع غذایی را عامل انقراض میدانند.
اما در یک مطالعه جدید، که توسط محققان دانشگاه کانزاس (Kansas)، دانشگاه فدرال سائوکارلوس (São Carlos) و دانشگاه فدرال ABC انجام شده نظریه دیگری بر اساس شواهد مستقیم مطرح شده است، به گفته آنها علت انقراض می تواند در ستارهها باشد.
هنگامی که یک ستاره بزرگ به اندازه کافی بزرگ میشود، به عنوان یک ابرنواختر (Supernova) منفجر شده و مواد تشکیل دهنده آن به همراه موجهایی از انرژی در کیهان پخش میشوند. اگر این انفجارها در نزدیکی زمین اتفاق بیافتند، سیاره تحت نفوذ ذرات پر انرژی قرار میگیرد که میتواند اثرات ویران کنندهای روی جانداران ایجاد کند.
در حالی که چنین رویدادهایی روی زمین نسبتا نادر هستند، مطالعات اخیر شواهدی را نشان می دهند که با مرز پیلوسن-پلیستوسن همخوانی دارد. رسوبات دریایی قدیمی غلظت بالایی از ایزوتوپهای آهن ۶۰ را نشان میدهد که نشان دهنده امواج ابرنواختر است. پلیوسن دوره از زمان زمینشناسی است که از ۵٫۳۳۲ میلیون تا ۲٫۵۶ میلیون سال پیش ادامه داشته و پلیستوسن دورهای است که از ۲٫۵ میلیون سال پیش تا ۱۰ هزار سال پیش است.
بیشتر بخوانید: ۱۰ هیولای دریایی منقرض شده و مربوط به ماقبل تاریخ
آدریان ملوت (Adrian Melott) نویسنده و سرپرست این مطالعه میگوید: از آنجایی که آهن ۶۰ رادیواکتیو با زمین تشکیل شده وجود آن زمان زیادی طول خواهد کشید از اینرو این ایزوتوپ از فضا به زمین آمده است. بحثهای زیادی در مورد اینکه آیا فقط یک انفجار ابرنواختر بوده یا زنجیرهای از آنها، وجود دارد. وی اضافه میکند: من ترکیب هر دو را دوست دارم زنجیرهای از ابرنواخترها به همراه یک ابرنواختر نزدیک و قدرتمند. اگر بر رسوبات ۲٫۶ میلیون سال پیش نگاه کنید مقدار بسیار زیادی آهن ۶۰ مشاهده خواهید کرد اما در رسوبات ۱۰ میلیون سال پیش این ایزوتوپ پسیار پراکنده و کم است.
ایزوتوپهای آهن ۶۰ بیضرر هستند ولی در کنار ذرات سنگینی به نام میون (muons) وارد زمین شدند که میتوانند در تعداد بالا به شدت خطرناک باشد. آنها از همه چیز عبور میکنند، اما گاهی اوقات با ماده ارتباط برقرار میکنند که میتوانند باعث جهش و ابتلا به سرطان در سلولهای زنده شوند. میونها ذرات بنیادی مشابه الکترون با بار الکتریکی ۱- e و چرخش ۱/۲ هستند اما جرم بیشتری از الکترون دارند.
یک ابرنواختر در نزدیکی زمین میتواند مقدار میونها را افزایش دهد که به نوبه خود باعث افزایش آسیب به موجودات زنده خواهد بود. از آنجایی که این یک بازی اعداد است موجودات بزرگتر احتمال بیشتری برای ابتلا به جهشها دارند، که براساس این واقعیت ساده سلولهای بیشتری برای ارتباط با میونها وجود خواهند داشت.
ملوت میگوید: هنگامی که امواجی از اشعههای کیهانی به زمین میرسند تعداد کمی از آنها اثری ندارند اما وقتی که تعداد آنها بسیار زیاد باشد انرژی آنها بسیار بالا خواهد بود که باعث افزایش سرطان و آثار بیولوژیکی میشود. طبق برآورد ما برای جانداری به اندازه انسان میزان سرطان حدود ۵۰ درصد خواهد بود بنابراین هرچه اندازه بالا میرود احتمال سرطان بیشتر میشود. این مورد باعث میشود که مگالدونها در معرض آسیبپذیری قرار گیرند. اندازه بزرگ آنها و زندگی در قسمت کم عمق اقیانوس باعث شده تا آنها در خط آتش میونها قرار گیرند.
بیشتر بخوانید: انفجار آتشفشان عامل بزرگترین انقراض گروهی در تاریخ زمین