Credit: (MARK GARLICK/Science Photo Library/Getty Images)
قبل از برخورد سیارکی کرتاسه، زمین تحت فشار سطوح کشنده گازهای سمی و جیوه بود
یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که حتی قبل از برخورد سیارک چیکسولوب به زمین در ۶۶ میلیون سال پیش، دایناسورها و سایر اشکال زندگی با سطوح بسیار کشنده‌ای از گازهای سمی و جیوه سر و کار داشتند.
به گزارش علمی‌ها و به نقل از Sciencealert، این مطالعه نشان داد که فوران‌های شدید آتشفشانی به مدت یک میلیون سال در دوره کرتاسه زمینه انقراض دایناسورها را قبل از برخورد ویرانگر سیارکی فراهم کرده بود و آنهایی که از این رخداد جان سالم به در برده بودند با برخورد سیارک منقرض شدند (روزی که دایناسورها مردند!).
دهانه چیکسولوب (Chicxulub) در مکزیک گواهی از برخورد یک سنگ عظیم فضایی به زمین است و گمان میرود زنجیرهای از وقایع را آغاز و منجر به انقراض گسترده در کرتاسه-ترشیری شده است. همزمان با این رخداد در دکن (Deccan) هندوستان امروزی فعالیت شدید آتشفشانی رخ داد که منجر به خروج گدازه و مقادیر زیادی دی‌اکسیدکربن و جیوه شده است.
این میزان جیوه در پوسته فسیل‌های دوکفه‌ای‌های مربوط به آن دوره کشف شده و نشان می‌دهد که فوران آتشفشان اقیانوس‌های جهان و حیواناتی که در آن زندگی می‌کردند را قبل از برخورد سیارک به زمین، مسموم کرده است. اکنون گفته می‌شود که ۲ رخداد: برخورد سیارک‌های ویرانگر و مقادیر زیاد گدازه‌های سمی حاصل از آتشفشان باعث از انقراض دایناسورها شد، نه یک رخداد خاص.
بیشتر بخوانید: ۱۰ مورد از خطرناک‌ترین دایناسورهای تاریخ
در مطالعه‌ای که در دانشگاه میشیگان بر روی فسیل‌های اویستر (Oyster) و صدف‌های دوکفه‌ای‌ها انجام شد غلظت بالای فلز سمی کشف شد.
صخره‌های دکن (Deccan) در فلات دکن هندوستان قرار داشته و ۳۲۰ کیلومتر مربع گسترش دارند. کمربند آتشفشانی موجود در این منطقه یکی از بزرگترین کمربندهای آتشفشانی زمین است که فوران آنها در کرتاسه مقدار بسیار زیادی جیوه وارد اتمسفر کرده است. فوران‌های آتشفشانی جیوه را به صورت توده گاز به هوا فرستاده و پس از آن در سرتاسر اتمسفر پخش کردند. سپس گازهای دارای جیوه در خشکی‌ها و اقیانوس‌ها رسوب نموده و ده‌ها میلیون سال حفظ شده‌اند.
کایل مِیِر (Kyle Meyer) نویسنده اصلی این مقاله از تکنیک جدیدی برای مطالعه پوسته‌های فسیلی استفاده کرده، که چگونگی تاثیر محیط بر کلسیم نرم را ارزیابی می‌کند. وی در مورد این روش جدید می‌گوید: برای اولین بار می‌توانیم با تجزیه و تحلیل یک ماده واحد، بینشی از تأثیرات اقلیمی و محیطی آتشفشان‌های دکن به دست آوریم.
برای این مطالعه پژوهشگران صدف‌های فسیلی با حفظ شدگی خوب را از قطب جنوب، ایالات متحده، آرژانتین، هند، مصر، لیبی و سوئد جمع آوری کردند. این فسیل‌ها منبع خوبی برای ردیابی تغییرات آن دوره هستند زیرا پوسته‌های نرم کربنات کلسیم شرایط شیمیایی آب‌ها و عناطر موجود در آن از جمله میزان جیوه را در خود ثبت کرده‌اند.
دکتر پیترسن (Sierra Petersen) از دانشگاه میشیگان گفت: ناهنجاری جیوه در رسوبات ثبت شده بود اما هرگز در فسیل‌ها مشاهده نشده است.
این مطالعه با اندازه گیری کلسیم فسیل صدف‌ها نشان داد که میزان دی‌اکسیدکربن زمین حتی قبل از برخورد سیارک، بسیار زیاد بود. آتشفشان‌های دکن با آزادسازی حجم عظیمی از دی‌اکسیدکربن سبب اسیدی و جیوه‌دار شدن آب اقیانوس‌ها و دریاهای زمین شد که در نتیجه اکوسیستم تحت فشار بی‌نظیری قرار گرفت.
بیشتر بخوانید: انقراض‌های دسته جمعی و بزرگ تاریخ زمین